VĂN HỌC THIẾU NHI – CÂU CHUYỆN Ở THÌ TIẾP DIỄN (CHƯƠNG TRÌNH GIAO LƯU “VĂN HỌC THIẾU NHI VÀ NHÀ TRƯỜNG”)

Ngay từ những thời ấu thơ, chắc hẳn ai trong chúng ta đều cũng được nghe những câu chuyện, những bài thơ qua lời của bà, của mẹ. Là “hạt gạo làng ta/Có vị phù của sông Kinh Thầy…” (“Hạt gạo làng ta” – Trần Đăng Khoa), là câu chuyện về một “Vương quốc thiếu vắng nụ cười” của Trần Đức Tiến. Lớn hơn một chút, ta được lắng đọng và chiêm nghiệm qua bài học: đừng vô tình trước sinh linh bé nhỏ trong thế giới quanh ta qua “Tiếng vọng” của Nguyễn Quang Thiều…Có lẽ, chính từ những câu chuyện, những bài thơ ấy đã giúp tuổi thơ tôi thêm phần ý nghĩa hơn, nuôi dưỡng tâm hồn tôi cho đến tận bây giờ!

Có thể nói, văn học thiếu nhi có một vai trò quan trọng trong việc giáo dục toàn diện nhân cách của trẻ em về đạo đức, trí tuệ và cả thẩm mĩ. Văn học thiếu nhi chiếm vị trí trọng yếu trong chương trình Ngữ văn phổ thông. Song bấy lâu nay, bộ phận văn học này vẫn chưa có được sự quan tâm đúng mức của giới nghiên cứu cũng như công luận. Nhận thức được vấn đề đó, ngày hôm qua 29/10/2021 Khoa Ngữ văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 đã giúp tôi cũng như các tín đồ yêu văn học đến gần hơn, hiểu hơn về bộ phận văn học này với chủ đề: “Văn học thiếu nhi và nhà trường” cùng sự góp mặt của nhà thơ Trần Đăng Khoa, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều và nhà văn Trần Đức Tiến. Mặc dù được diễn ra dưới hình thức trực tuyến trên nền tảng Zoom, nhưng không vì thế mà chương trình mất đi sức nóng cũng như sự quan tâm từ phía dư luận và những người yêu văn chương.

Trong buổi giao lưu cùng các nhà văn, nhà thơ, bản thân tôi đã được biết nhiều hơn về mảng đề tài văn học thiếu nhi; những thông tin, hiểu biết về các nhà văn qua một video ngắn giới thiệu đến từ BTC cung cấp ở đầu chương trình. Đã có hàng trăm câu hỏi ra từ phía các bạn sinh viên, những người yêu mến văn chương được đặt ra tới các nhà văn bao gồm nhiều vấn đề, từ đời sống thường nhật đến niềm cảm hứng sáng tác hay sự khác nhau giữa nền văn học thiếu nhi với bộ phận văn học khác….

Lắng nghe và theo dõi, tôi được tiếp nhận kĩ càng hơn với mảng đề tài văn học thiếu nhi trong nhà trường. Bằng tình yêu của đối với thế hệ măng non, các nhà văn đã dẫn lối cho những thành công của họ ở bộ phận văn học dành cho thiếu nhi. Đã có rất nhiều những tác phẩm đã và đang được lựa chọn để làm ngữ liệu cho các bộ sách giáo khoa ở trường phổ thông. Là những người tham gia trong ngành giáo dục, vấn đề về văn học thiếu nhi trong nhà trường sẽ luôn mang đến nhiều sự quan tâm của quí thầy cô và các bạn sinh viên.

Có hàng trăm những cánh tay và câu hỏi được đặt ra trong ô khung chat của chương trình. Đó là những câu hỏi xoay quanh về cái hay, cái đẹp từ bài thơ dành cho thiếu nhi trong bài “Tiếng vọng” của Nguyễn Quang Thiều; là các vấn đề trong tập truyện “Góc sân và khoảng trời”, và một số tác phẩm của Trần Đức Tiến như: “Xóm bờ giậu”, “Vương quốc thiếu nụ cười” hay “Từ ngọn cây đến gốc cây”,…cũng được nhắc đến. Và có thể nói rằng, có lẽ chỉ qua chương trình này, bản thân tôi mới biết và hiểu rõ ngọn ngành, những tâm sự thầm kín của các nhà văn khi tạo nên những tác phẩm kiệt tác ấy dành đến cho các bạn thiếu nhi….

Bàn về vấn đề “Văn học thiếu nhi trong nhà trường Phổ thông”, chương trình còn một phần nữa vô cùng hấp dẫn và lôi cuốn qua chủ đề “Văn học thiếu nhi – Câu chuyện ở thì tiếp diễn”. Và đây cũng là phần mà tôi mong chờ nhất từ đầu chương trình cho tới giờ! Mở đầu cho chủ đề này, được lắng nghe một tiết mục rap vô cùng đặc biệt đến từ các bạn sinh viên trong khoa Ngữ văn. Và thông qua tiết mục ấy như đã gợi dẫn cho chúng ta đến những hiện tượng phổ biến đối với văn học thời kì hiện đại. Bàn về hiện trạng thiếu nhi hiện nay thích mới lạ, sáng tạo, các bạn học sinh không đọc, ngâm theo lối cũ truyền thống mà theo cách hình thức rap, rock, hình thức sân khấu hóa… cũng đã được các nhà văn lí giải hết sức ý nghĩa và chấp thuận. Tuy nhiên, bàn về vấn đề ấy, có lẽ vẫn còn thứ gì đó còn băn khoăn, trăn trở về cách thu hút các bạn thiếu nhi ở mảng đề tài này đến từ các công luận, nhất là đối với thời kì dịch Covid hiện nay. Đây có lẽ cũng là nỗi lo âu đến từ các nhà văn. Nhưng theo các nhà văn, họ tin rằng sẽ có những cách giải quyết và sẽ thúc đẩy sự phát triển của mảng đề tài văn học này đến rộng hết đến tất cả mọi người. Và còn rất nhiều những câu hỏi hết sức thú vị được đặt ra nữa….

Khép lại chương trình, tất cả mọi người được tham gia vào phần chơi trả lời câu hỏi qua ứng dụng trên phần mềm Quizz. Mặc dù thời gian đã khá muộn, tuy nhiên chúng tôi nhận thấy sự nhiệt tình và hưởng ứng đông đảo của người chơi. Rất nhiều những phần quà hấp dẫn được trao tận tay đến những bạn trả lời câu hỏi nhanh và chính xác nhất. Tất cả đều tạo nên thành công cho chương trình…

Có thể nói, đằng sau những câu hỏi vô cùng hấp dẫn và những lời chia sẻ của các nhà văn, nhà thơ thì ta thấy rất nhiều những tiết mục văn nghệ, tài năng đến từ các bạn sinh viên Khoa Ngữ văn trường Đại học Sư phạm hà Nội 2. Từ đó, thấy được một điều rằng: Sinh viên thời nay họ rất tài năng, năng động, họ đã có biết cách làm sôi động và tổ chức một chương trình thành công!

Buổi giao lưu và gặp mặt đã kết thúc nhưng những dư âm còn sót lại thì chưa hề phai. Một lần nữa, cảm ơn các nhà văn, nhà thơ, các thầy cô giáo trong Khoa Ngữ văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 đã tạo điều kiện cho chúng em được tham gia và học hỏi được rất nhiều những điều bổ íchthông qua chương trình này. Hi vọng, thời gian sắp tới, chúng em sẽ được tham gia nhiều hơn trong các chương trình như thế này để từ đó, môn Ngữ văn sẽ là một môn học được tất cả mọi người yêu mến và đón nhận!

Sinh viên Lê Đăng Quyết

lớp K46E Sư phạm Ngữ văn

---

---