Trong nhà trường, dạy Văn không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt tri thức, mà sâu xa hơn là khơi mở cho học sinh, sinh viên khả năng cảm thụ và thẩm thấu nghệ thuật. Văn học, với đặc trưng giàu tính hình tượng và sức gợi, luôn tiềm ẩn khả năng liên văn bản, có thể chuyển thể sang các loại hình nghệ thuật khác, đặc biệt là sân khấu. Khi một tác phẩm văn chương được thể hiện dưới ánh đèn sân khấu, nó không còn chỉ là văn bản đọc hiểu, mà trở thành trải nghiệm thẩm mỹ toàn diện – kết hợp ngôn ngữ, hình thể, âm thanh, ánh sáng và cảm xúc sống động của diễn viên. Chính sự kết nối này giúp việc dạy văn trong nhà trường vượt ra khỏi khuôn khổ sách vở, trở thành hành trình nuôi dưỡng tâm hồn, bồi đắp tư duy sáng tạo và khả năng đồng cảm nghệ thuật cho người học. Trong tinh thần ấy, buổi thực hành, trải nghiệm giữa nghệ sĩ Sân khấu LucTeam và sinh viên khoa Ngữ văn - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 ngày 18/9/2025 đã minh chứng rõ ràng cho mối quan hệ mật thiết giữa văn chương và sân khấu, mở ra cơ hội để thế hệ trẻ không chỉ học văn, mà còn sống cùng văn học qua nghệ thuật biểu diễn.
Trong buổi thực hành nghệ thuật này, các nghệ sĩ Sân khấu LucTeam đã đem đến cho sinh viên một trải nghiệm đặc biệt, vừa mang tính học thuật, vừa giàu giá trị thực tiễn. Không chỉ dừng lại ở việc thưởng thức nghệ thuật, sinh viên còn được tham gia vào quá trình thực hành diễn xuất, phân tích và đối thoại chuyên sâu về sân khấu đương đại. Đặc biệt chương trình có ý nghĩa đã thu hút sự quan tâm, tham gia của giáo viên và học sinh của rất nhiều trường THPT và THCS như Trường Trường THCS, THPT Sư Phạm, Trường THCS Xuân Hòa, THPT Bến Tre...
Kết hợp hình thức học tập và trải nghiệm để tri nhận sâu sắc
Ngay từ đầu chương trình, các nghệ sĩ Sân khấu LucTeam đã chú tâm quan sát và phân tích hai vở kịch do sinh viên khoa Ngữ văn - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 dàn dựng. Đó là tiết mục của sinh viên ngành Việt Nam học với trích đoạn hài kịch Đặt tên cho xã (Trích Bệnh sĩ - Lưu Quang Vũ), SGK Ngữ văn 8, tập 1, bộ Cánh Diều và bộ Chân trời sáng tạo và tiết mục của sinh viên ngành Sư phạm Ngữ văn với trích đoạn bi kịch Thề nguyền và vĩnh biệt (Trích Rômeo và Giuliet - Sếcxpia), SGK Ngữ văn 11, tập 2, bộ Cánh Diều. Những nhận xét không chỉ đi lưu ý tổng thể mà còn “mổ xẻ” từng phương diện: cấu trúc kịch bản, ngôn ngữ dàn dựng, sự hợp lý của hóa trang, hiệu quả ánh sáng và đặc biệt là chất lượng diễn xuất. Nghệ sĩ nhân dân Trần Lực đã ghi nhận sự hồn nhiên, tự nhiên trong diễn xuất, những nỗ lực của các bạn sinh viên. Nghệ sĩ cũng hướng dẫn cho các bạn một số kĩ thuật diễn xuất, kĩ năng hóa thân vào nhân vật để nhân vật có chiều sâu tâm lí. Điểm đáng quý ở buổi góp ý là sự đối thoại hai chiều: sinh viên được trực tiếp đặt câu hỏi, được nghe giải thích và tư vấn từ đó hình thành tri thức không chỉ về nghệ thuật sân khấu mà còn là những trải nghiệm thực tiễn đáng quý.
SV ngành Việt Nam học với màn chuyển thể đoạn trích Đổi tên cho xã (Trích Bệnh sĩ - Lưu Quang Vũ)
Sinh viên Sư phạm Ngữ văn hóa thân trong đoạn trích Thề nguyền và vĩnh biệt (Trích Rômeo và Giuliet - Sếcxpia)
Đào sâu chuyên môn: kỹ năng sân khấu hóa
Từ thực tiễn kết quả chuyển thể của sinh viên, các nghệ sĩ sân khấu LucTeam bước sang phần tập huấn kỹ năng cho các em, từ việc chọn kịch bản cho hoạt động sân khấu hóa đến cách dàn dựng, lựa chọn diễn viên, biên kịch, cho đến việc diễn xuất... Đây là một hoạt động mang tính đào tạo thực tiễn thấm thía. Mỗi khâu sáng tạo – biên kịch, dàn dựng, hóa trang, diễn xuất – đều được phân tích kĩ lưỡng và minh họa bằng những ví dụ cụ thể vừa chân thực vừa sống động. Chẳng hạn, nghệ sĩ nhân dân Trần Lực đã chia sẻ rất chi tiết các kinh nghiệm làm phim ở rất nhiều khâu như: ở dàn dựng, nhấn mạnh sự tiết chế trong bố cục không gian; ở hóa trang, lưu ý tính biểu tượng thay vì sao chép hiện thực. Còn ở diễn xuất, nghệ sĩ khuyến khích việc sử dụng tiết tấu, khoảng lặng để tạo chiều sâu tâm lý nhân vật. Ở khâu biên kịch, nhà biên kịch kì cựu Đỗ Trí Hùng đã chỉ ra cho sinh viên cách xây dựng tình huống kịch căng thẳng thay vì sa vào đối thoại rườm rà; khi chọn đoạn văn bản kịch để chuyển thể nên chọn những đoạn có hành động kịch, có mâu thuẫn, xung đột, dễ đẩy thành cao trào. Từ văn bản kịch đến kịch bản đưa vào diễn xuất cần có sự đầu tư nghiêm túc công phu và trau chuốt ngôn từ để phù hợp với bối cảnh văn hóa của đất nước và thời đại. Những văn bản kịch nước ngoài khi chuyển thể ở Việt Nam cũng cần tính đến yếu tố văn hóa để phù hợp với đặc điểm tiếp nhận của khán giả Việt Nam. Đặc biệt, những điều đã được đạo diễn Trần Lực và nhà biên kịch Đỗ Trí Hùng chia sẻ lại được làm sáng tỏ thêm qua phần chia sẻ kinh nghiệm diễn xuất và thị phạm thực tế của giảng viên, diễn viên Hoàng Tùng, khiến lí thuyết khô khan trở thành những phần thực hành sống động.
TS. Nguyễn Thị Vân Anh dẫn dắt phần tọa đàm và chia sẻ kinh nghiệm, đào tạo chuyên môn từ các nghệ sĩ LucTeam
Black Box và phong cách ước lệ – biểu hiện
Một trong những nội dung khiến sinh viên ấn tượng mạnh là phần giới thiệu về không gian sân khấu Black Box. Đây là dạng sân khấu tối giản, linh hoạt, cho phép sự tương tác gần gũi giữa diễn viên và khán giả, đồng thời mở ra nhiều khả năng sáng tạo trong dàn dựng. Nghệ sĩ Sân khấu LucTeam còn phân tích phong cách ước lệ – biểu hiện mà nhóm theo đuổi: thay vì tái hiện hiện thực một cách trực quan, sân khấu hướng đến việc “gợi” và “biểu đạt” để khán giả đồng sáng tạo trong quá trình tiếp nhận. Đây chính là một tư duy sân khấu hiện đại, khẳng định bản sắc của LucTeam trong dòng chảy nghệ thuật Việt Nam đương đại. Đây là những nội dung mà các thầy cô giáo phổ thông và các em sinh viên học tập, thẩm thấu được nhiều trong quá trình chuyển thể.
Phong cách biểu hiện Black Box với nhiều khoảng lặng gợi suy ngẫm từ phần trình diễn của LucTeam
Trải nghiệm thẩm mỹ: vở kịch Quẫn
Điểm kết nối lý thuyết và thực hành thú vị nhất là vở Quẫn do các nghệ sĩ Sân khấu LucTeam trình diễn. Sự chua cay, trào lộng trong từng lớp kịch không chỉ gây cười, mà còn phơi bày hiện thực xã hội, khẳng định sức mạnh phản tư của sân khấu. Với phong cách ước lệ – biểu hiện, Quẫn hiện lên không phải là sự minh họa sách giáo khoa, mà trở thành một minh chứng sống động cho khả năng chuyển hóa văn bản văn học thành tác phẩm sân khấu đỉnh cao. Trong trích đoạn này, âm thanh, ánh sáng, hành động đặc biệt là hình thể của diễn viên cùng nhau kể chuyện. Những trường đoạn tâm lí của nhân vật được thể hiện một cách cực kì sáng tạo, gây ám ảnh cho người xem. Cách đạo diễn giải quyết mâu thuẫn kịch cũng gây nhiều nghĩ suy: Lẽ phải thuộc về ai? Vấn đề nêu trong Quẫn phải chăng chỉ là câu chuyện của thời đại đó hay câu chuyện của nhân sinh nói chung? Những điều người xem được gợi mở trong phần talkshow về nghệ thuật kịch được thể hiện một cách thuyết phục qua phần trình diễn của các nghệ sĩ đặc biệt là ở phần trình diễn của nghệ sĩ Hoàng Tùng (vai ông Đại Cát).
Vở Quẫn (Lộng Chương) do Lucteam biểu diễn
Dư âm còn mãi
Chương trình trải nghiệm nghệ thuật với các nghệ sĩ sân khấu LucTeam không chỉ đơn thuần là một buổi “dạy – học” kỹ năng. Đây là minh chứng cho một phương thức đào tạo kết hợp giữa lý luận và thực tiễn, giữa giảng đường và sân khấu, giúp sinh viên hiểu rằng sân khấu không phải chỉ là biểu diễn, mà là quá trình sáng tạo toàn diện, đòi hỏi tư duy, kỹ năng và bản lĩnh. Chính sự đồng hành này đã khơi dậy niềm say mê, nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo và định hình nền tảng chuyên môn cho các em sinh viên Ngữ văn cũng như các thầy cô giáo phổ thông tham gia trong chương trình, nó thực sự bổ ích cho quá trình dạy học Ngữ văn và tổ chức các hoạt động trải nghiệm trong nhà trường phổ thông.
Ảnh chụp giao lưu giữa Luc team và GV, SV khoa Ngữ văn, GV và HS phổ thông
Sáng ngày 09 tháng 10 năm 2025, tại PH2 – nhà A1, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, Khoa Ngữ văn long trọng tổ chức sự
13/10/2025
Nằm trong chuỗi các hoạt động kỉ niệm 50 năm Khoa Ngữ văn, Trường ĐHSP Hà Nội 2, chương trình tọa đàm “Người Khoa
13/10/2025
Hướng tới kỉ niệm 50 thành lập (1975-2025), Khoa Ngữ văn trân trọng giới thiệu tới quý thầy cô, các anh chị học viên,
11/08/2025
Thực hiện Kế hoạch công tác năm học, ngày 21/5/2025, đoàn cán bộ và sinh viên K48, K49, K50 ngành SP Ngữ văn và Việt Nam học
25/05/2025
Chiều ngày 15/5/2025, Lễ tổng kết và tri ân dành cho sinh viên khóa 47 khoa Ngữ văn đã diễn ra trong không khí trang trọng và
25/05/2025
Sáng ngày 11/4/2025, tại Phòng họp 2 – Nhà A1, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, Khoa Ngữ văn đã tổ chức thành công Chương
12/04/2025
Sáng 14/11, tại Hội trường A1 - Trường ĐHSP Hà Nội 2 đã diễn ra Chung kết hội thi chuyển thể tác phẩm văn học trong nhà
23/11/2024
Trong hai ngày 31/10 và 01/11/2024 khóa K47 đang ngập tràn trong không khí tưng bừng sau bao ngày chờ đợi Hội thi Nghiệp vụ Sư
06/11/2024